12/01/2019. Choroby wektorowe

Wektory to żywe organizmy, które mogą przenosić choroby zakaźne między ludźmi lub ze zwierząt na ludzi. Wiele z tych wektorów to owady krwiopijne, które wchłaniają mikroorganizmy wytwarzające chorobę podczas ukąszenia i pobierania krwi od zainfekowanego gospodarza (człowieka lub zwierzęcia), a następnie wstrzykują je nowemu gospodarzowi podczas kolejnego ukąszenia i pobierania krwi.

# 1 Statki Cooka Resolution i Adventure na Tahiti, mal. W. Hodges

Źródło ilustracji: https://pl.wikipedia.org/wiki/James_Cook#/media/File:Hodges,_Resolution_and_Adventure_in_Matavai_Bay.jpg

Globalne podróże i handel, zmiany środowiskowe oraz klimatyczne sprzyjają przenoszeniu wektorów oraz patogenów na duże odległości. Zmiany te powodują, że choroby wektorowe nasilają się w miejscach dotychczasowego występowania oraz pojawiają się w rejonach, w których wcześniej nie były znane.

Rozwój miejskich slumsów, pozbawionyc dostępu do bieżącej wody pitnej lub odpowiedniego zagospodarowania odpadów stałych, może spowodować, że duże miasta będą zagrożone rozprzestrzenianiem się chorób wirusowych przenoszonych przez komary.

A.Dane ogólne

# Choroby przenoszone przez wektory stanowią ponad 17% wszystkich chorób zakaźnych, powodując rocznie ponad 700 000 zgonów.

# Ponad 3,9 miliarda ludzi w ponad 128 krajach jest zagrożonych zarażeniem dengą; szacuje się, że jest 96 milionów przypadków rocznie chorób wektorowych

#Malaria powoduje każdego roku ponad 400 000 zgonów rocznie

#Inne choroby, takie jak choroba Chagasa, leiszmanioza i schistosomatoza, dotykają setki milionów ludzi na całym świecie.

#Wielu z tych chorób można zapobiegać poprzez świadome działania ochronne.

B. Wektory

# Komary z rodzaju Aedes przenoszą choroby: Chikungunya, gorączka denga filarioza limfatyczna, gorączka doliny Rift, żółta gorączka, Zika

# Komary z rodzaju Anopheles ( widliszek) przenoszą choroby: malaria, filarioza limfatyczna

# Komary z rodzaju Culex przenoszą choroby: japońskie zapalenie mózgu, filarioza limfatyczna, gorączka zachodniego Nilu

# Muchówki: leiszmanioza

Kleszcze: borelioza, gorączka krwotoczna Krym-Kongo, riketsjozy ( gorączka plamista i gorączka Q), kleszczowe zapalenie mózgu, tularemia

#Pluskwiaki: choroba Chagasa

#Mucha tsetse: śpiączka afrykańska

#Pchły: riketsjozy

#Czarne muchy ( meszki ): ślepota rzeczna czyli onchocerkoza

# Ślimaki wodne: schistosomatoza ( czyli bilharcjoza )

#Wszy: dur powrotny

Źródło:

https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/vector-borne-diseases

@mimax2 /Krystyna Knyp

Link do WHO wypadki drogowe