Nadciśnienie tętnicze może przez długi czas przebiegać bezobjawowo, co nie oznacza, że nie czyni szkód w organizmie! Wspomniane Metropolitan Life Insurance Company dokonało precyzyjnych obliczeń o ile lat ulega życie skróceniu w zależności od wartości ciśnienia krwi.

Poza ustaleniami poczynionymi przez Metropolitan Life Insurance Company na temat nadciśnienia tętniczego bardzo dużo dla poznania czynników ryzyka przyniosło Framingham Heart Study rozpoczęło się w 1948 roku, a jego celem było ustalenie, dlaczego Amerykanie coraz częściej cierpią na choroby serca. Dziś trudno sobie wyobrazić sytuację, w której nie są znane czynniki ryzyka schorzeń sercowo-naczyniowych, ale pół wieku temu tak właśnie było.

Znane z wielu filmów sceny z papierosem w dłoni trzymanym przez znane gwiazdy ekranu nie były reklamą produktów tytoniowych, lecz reklamą niewiedzy. Pragmatyczni Amerykanie postanowili niewiedzę zastąpić wiedzą zdobytą w sposób zgodny z zasadami nauki. Na miejsce obserwacji wytypowano małe miasteczko Framingham leżące około 30 minut jazdy samochodem na zachód od Bostonu.

South Station w Bostonie

Niezmotoryzowani badacze dziejów zdrowia publicznego mogą wybrać się pociągiem z dworca South Station Framingham/Worcester Line i za 50 minut będą na miejscu. Szczegóły podróży znajdą na Massachusetts Bay Transportation Authority (http://www.mbta.com/).

Na przykładzie typowej populacji małego miasteczka liczącej 5209 mężczyzn i kobiet w wieku od 30 do 62 lat poszukiwano odpowiedzi na pytanie, dlaczego schorzenia sercowo-naczyniowe atakują Amerykanów. Pacjenci szczegółowo opisywali swój styl życia, przechodzili badania lekarskie oraz mieli wykonywane badania laboratoryjne. Już po 12 latach ustalono kluczowe zależności pomiędzy stylem życia a stanem zdrowia. Oto jakie kolejno wysnuwano wnioski.

• 1960 r. – papierosy zwiększają ryzyko schorzeń sercowo-naczyniowych

• 1961 r. – podwyższony cholesterol, podwyższone ciśnienie krwi i nieprawidłowości w EKG zwiększają ryzyko schorzeń sercowo-naczyniowych

• 1976 r. – wysiłek fizyczny zmniejsza ryzyko schorzeń sercowo-naczyniowych, otyłość je zwiększa

• 1970 r. – nadciśnienie zwiększa ryzyko udaru mózgu

• 1970 r. – migotanie przedsionków zwiększa ryzyko udaru mózgu 5-krotnie.

Dane były do tego stopnia interesujące, że w 1972 roku zdecydowano się na obserwację drugiego pokolenia 5124 mieszkańców Framingham. Poszerzono też zakres badań laboratoryjnych. W 2002 podjęto obserwację trzeciego pokolenia. Prowadzone są także badania genetyczne.

@mimax2 / Krystyna Knypl